Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılına dair üretici ve market fiyat analizini paylaştı. Fiyat artışlarının beyaz lahana ve limon gibi ürünlerde dikkat çekici boyutlara ulaştığını vurgulayan Bayraktar, üreticilerin artan maliyetler karşısındaki mücadelesine değindi.
Beyaz Lahana Fiyatı %179,1 Arttı
TZOB verilerine göre, 2024 yılında marketteki 41 ürünün 40’ında fiyat artışı yaşandı. En dikkat çekici artış, beyaz lahanada %179,1 ile görüldü. Beyaz lahana, fiyat artışı listesinde mandalina (%135), patlıcan (%115,2), pırasa (%115,2) ve limon (%98,5) ile yarıştı. Buna karşın, markette fiyatı düşen tek ürün patates oldu (%16).
Üretici tarafında ise mandalina, %276,5 artışla başı çekerken, onu karnabahar (%270,4) ve beyaz lahana (%166,2) takip etti. Ancak patates üreticide %59,8 düşüşle dikkat çekti.
Aralık Ayında Fiyat Farkı Zirve Yaptı
Aralık 2024'te üretici ve market fiyatları arasındaki en büyük fark limonda görüldü. Üreticide 7 TL olan limon, markette 30 TL’ye satılarak %312,3 fiyat farkı yarattı. Bu farkı patates (%300,8), portakal (%270) ve havuç (%237,2) izledi.
Girdi Maliyetleri Üreticiyi Zorluyor
Bayraktar, üreticilerin yüksek maliyetlerle mücadele ettiğini vurguladı. 2024 yılında:
- Tarım ilaçları fiyatı %34,3,
- Süt yemi %26,1,
- Besi yemi %25,5 arttı.
- Ayrıca, elektrik fiyatları %30,4, mazot fiyatları ise %18 yükseldi.
Üreticinin Çözüm Önerileri
Bayraktar, fiyat farklarını azaltmak ve üreticiyi desteklemek için şu önerilerde bulundu:
Tarım Kredi Kooperatifleri ve Toprak Mahsulleri Ofisi doğrudan alım yapmalı.
Patates ve kuru soğan üreticileri için devlet müdahalesi sağlanmalı.
Seracılık faaliyetlerinin doğal afetlere karşı desteklenmesi gerekiyor.
Doğal Afetlerin Etkisi Büyük
2024 yılında doğal afetler ve üretim daralması, özellikle kışlık sebze fiyatlarında artışa neden oldu. Kıyı bölgelerdeki seracılık faaliyetlerinin bu durumdan olumsuz etkilendiği belirtildi.