Sözcü Gazetesi Yazarı Saygı Öztürk, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara-Çorum-Samsun Hızlı Tren Projesi’ne dair detayları ve CHP’ni ihaleye neden karşı çıktığını yazdı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Ankara-Çorum-Samsun Hızlı Tren Projesi kapsamında gerçekleştirilen Delice-Çorum etabı ihalesi, büyük tartışmalara neden oldu. İhale, 2024 yılının son gününde "davet usulüyle" gerçekleştirildi ve iki farklı konsorsiyum teklif verdi. Ancak CHP, projenin genelinden ziyade ihale yöntemine ve harcanan tutara karşı çıkarak eleştirilerde bulundu. İşte CHP’nin bu ihaleye neden itiraz ettiği ve sürece dair detaylar...
Delice-Çorum Hattı İhalesi Detayları
Ulaştırma Bakanlığı, Delice-Çorum etabının yapımı için 120 kilometrelik hızlı tren ve yük taşımacılığı hattı ihalesi düzenledi. İhalenin keşif bedeli 80 milyar lira olarak belirlenirken, teklif veren konsorsiyumlar şu şekildeydi:
Yapı Merkezi İnşaat – YSE Yapı Konsorsiyumu: 75 milyar 352 milyon TL
REC Uluslararası İnşaat – Cengiz İnşaat Konsorsiyumu: 84 milyar 500 milyon TL
Devlet Demiryolları İşletmesi tarafından yürütülen ihale henüz sonuçlanmadı.
CHP Neden Karşı Çıkıyor?
CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, projeye değil, ihale yöntemine ve bütçe dağılımına itiraz ettiklerini açıkladı.
İşte o köşe yazısı…
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Ankara-Çorum-Samsun Hızlı Tren Projesi’nin Delice-Çorum etabının yapım işini, 2024 yılının son günü “davet usulüyle” ihale etti. Keşif bedeli 80 milyar lira olan 120 kilometrelik hızlı tren ve yük taşımacılığı hattı için Yapı Merkezi İnşaat – YSE Yapı konsorsiyumu 75 milyar 352 milyon lira, REC Uluslararası İnşaat-Cengiz İnşaat konsorsiyumu ise 84 milyar 500 milyon lira teklifte bulundu. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü’ne ait ihale, tekliflerin değerlendirilmesinden sonra sonuçlanacak.
Bu projenin ikinci etabı Çorum-Merzifon, üçüncü etabı Merzifon-Samsun olacak. Yani, bundan sonra da ihaleler yapılacak. CHP sanki projeye, bu yapıma karşıymış gibi algı yaratıldı. Oysa CHP projeye değil, sadece Delice-Çorum demiryolu yapımı için harcanacak parayla, Samsun’a kadar demiryolu yapılabilecekken, o paranın sadece Delice-Çorum arasında harcanmasına karşı çıkıyor. Bu işte “vurgun” olduğu öne sürülüyor.
ÇORUM’UN 100 YILLIK HAYALİ
Tam 100 yıldır demiryolu bekleyen Çorum’da, ihalenin nihayet gerçekleştirilmiş olması büyük sevinç yarattı. Zira, sanayileşme adına önemli adımlar atan ve ihracatın süper ligine yükselen, nitekim 2024 yılının 11 ayında 3.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Çorum, ulaşım altyapısının tamamlanması halinde bölgesel kalkınmanın da lokomotifi olma iddiasını taşıyor.
Demiryolu, 1990’lı yıllarda devletin yatırım programına girmiş, ama ödenek yetersizliğinden geri çıkarılmıştı. Yine 1990’lı yıllarda yapımına başlanan Çorum Havalimanı inşaatı da yüzde 24.37 fiziki gerçekleşme noktasında yarıda kalmıştı.
Çorumlular, Kuzey-Güney ve Batı-Doğu akslarının kesişme noktasında bulunan Çorum’un, Başkent Ankara’nın Çorum üzerinden raylı sistemle Samsun’a bağlanmasının ardından, tüm bölgede topyekûn bir kalkınma hamlesinin başlayacağına inanıyor.
Ne var ki, Delice-Çorum Hızlı Tren Hattı ihalesine, CHP’den ve bazı basın-yayın organlarından sert tepkiler yükseldi. Daha ötesi, CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuz Yılmaz, ihalenin şeffaf olmadığı, “adrese teslim” yapıldığı ve olması gerekenden çok daha yüksek bir rakamın ortaya çıktığı gerekçesiyle yargıya başvuracaklarını açıkladı. CHP’nin bu çıkışı, CHP’liler de dahil olmak üzere Çorum’da “soğuk duş” etkisi yarattı.
ÇORUMLULAR ÖFKELİ
Çorumlular, Türkiye’de tüm büyük yatırımların benzer yöntemlerle ihale edildiğini, sıra Çorum’un 100 yıldır beklediği yatırıma gelince “şeffaf ihale” taleplerinin dile getirilmesinin, “Çorum’a bu yatırım yapılmasın” demekle eşdeğer olduğunu belirtiyorlar. Özellikle de bu hattın yapımına başlanmasından sonra Çorum-Samsun etabının da ihale edileceği gerçeğini algılayamayanlar, Delice-Çorum arasına tren yolu yapılmasını anlamsız buluyor, hatta dalga geçen sözlerine Çorumlular ateş püskürüyor.
Sağduyulu CHP’liler de “İhale yöntemine karşı çıkarken, başta Çorum’u, Amasya’nın Merzifon ilçesini ve Samsun’u bu kadar kırmanın, incitmenin manası var mıydı? Hızlı treni, Türkiye’nin en önemli bölgelerinden Karadeniz’e çok mu görüyorlar? Şimdi AKP, bu bölgede ‘Ce Ha Pe zihniyeti hızlı trene karşı çıktı!’ diye propaganda yapacak. Kim bilir kaç yıl belimizi doğrultamayacağız. Bizim parti yöneticilerimiz, bölgesel hassasiyetleri hiç mi dikkate almayacaklar?” diye dert yanıyorlar.
40 yıldır Çorum’da yayımlanan Çorum Haber Gazetesinin sahibi Mehmet Yolyapar, aynı zamanda 1972 yılından bu yana da CHP üyesi. Demiryolu ihalesinin her aşamasını izledi. CHP yöneticilerinden “Bölgenin bu büyük yatırımı hak ettiği” şeklinde yürek serinleten açıklama da duyulmadı. Gazeteci dostum Mehmet Yolyapar, “Bölge halkının hassasiyetleri neden dikkate alınmaz? CHP, Çorum’da üzerine düşen bu gölgeyi kaç yılda kaldırabilecek?” diyor.
PROJE DOĞRU AMA…
AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Samsun il kongresine katıldığında, CHP’ye “demiryolu yatırımı”yla yüklendi. Erdoğan, Samsun’da CHP Genel Başkanı Özgür Özel’e şöyle seslendi: “Gelin Çorum’a, Amasya’ya, Samsun’a, hızlı trene neden karşı çıktığınızı anlatın.” Kuşkusuz bunları anlatacaklardır.
CHP’nin araştıran, soruşturan, her çalışmasını belgelere dayandıran Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz’a, projeye neden karşı çıktıklarını sordum. Şunları söyledi:
“Proje doğru. Ancak Delice-Çorum etabı için harcanacak parayla üç etabı yapmaları, yani Delice-Çorum-Merzifon-Samsun’u birbirine bağlamaları mümkün. Şimdi Delice-Çorum arasını yapacaklar. Aslında yapım aşamasında işin tamamlanma süresini uzatıyorlar. Oysaki ihale açık ihale usulle yapılıp, şirketlere bir rekabet ortamı yaratılmış olsaydı, hem proje daha düşük bedelle ihale edilmiş olacaktı hem de bu tutara Delice-Samsun arasındaki bütün etaplar yapılacaktı. Parayı Delice-Çorum hattına gömerek, diğer etapları öteliyorlar. Her durumda, yapılan bu ihalenin alt yapısında ayrı, üst yapısında ayrı vurgun var. ‘Vurgun üstüne vurgun’ ihalesi diyebiliriz.”
