Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın gündeme getirdiği düzenleme ile elektrik faturalarında fiyatlandırma değişecek. Bakan Bayraktar’ın “Çok tüketen maliyetine katlanacak” diyerek anlattığı düzenleme ile faturalarda tüketime dayalı tarifeler uygulanacak.
Bayraktar, yeni düzenlemenin ocak ayında hayata geçeceğini duyururken yeni düzenlemenin önümüzdeki yıl elektrik faturalarına dev zamlar olarak yansıması bekleniyor.
Türkiye, enerji fiyatlarındaki artışla OECD ülkeleri içinde ilk sırada yer alıyor. Dünyada enerji fiyatları yüksek oynaklıktan uzak seyrederken Türkiye’de durum farklı. Elektriğe en son temmuz ayında yüzde 38’lik zam yapılmış, yapılan zam eleştirilere neden olmuştu. İktidarın eleştirilere sunduğu “Elektriğin yüzde 60’ını devlet ödüyor” yanıtı ise uzmanlara göre gerçeği yansıtmaktan uzak.
GEREKÇELER GERÇEKÇİ DEĞİL
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Başkanı Mahir Ulutaş, tasarlanan düzenlemeyi değerlendirdi. Ulutaş, “Bakan’ın anlattığı detayları belirsiz bir niyet ifadesi. Enerji fiyatlarını artıracaklar, bunun da yurttaşın gözünde rasyonel bir açıklaması olması gerektiği için ‘çok tüketenden çok’ gerekçesine tutundular” dedi. Ulutaş ayrıca, iktidarın iddia ettiği fatura desteklemesinin gerçeği yansıtmaktan uzak olduğunu söyledi, “Elektrik faturalarında Bakan’ın dediği gibi bir destekleme oranı yok, olan da zaten sübvansiyon değil. Sübvansiyon olması için maliyetin altında verilmesi gerekir. Konutlara sanayi tarifesi uygulamak sübvansiyon değildir” ifadelerini kullandı.
İktidarın, desteklemeleri yalnızca sosyal yardımlara muhtaç edilen hanelere indirgeyeceğini anlatan Ulutaş, “Mevcut iki mekanizma var, düşük kullanıma düşük fatura ve sosyal yardım alan hanelere daha ucuz enerji. Bakanın sözlerinde görülüyor ki ‘Biz devlet eliyle yoksul olarak tespit ettiğimiz hanelere düşük bedelli kullanım sağlayacağız’ deniyor. Geniş kesim için ise fiyatlar artacak” dedi.
Yeni düzenlemenin yüksek zamlar olarak faturalara yansıyacağının altını çizen Ulutaş, “Yurttaşlar için bunu tek bir anlamı var, enerjide ciddi fiyat artışları. Kademeli olarak gelecek zamlarla enerji bedeli yüksek seviyelere çıkacak” uyarısında bulundu. Ulutaş, faturalardaki vergi yükü ile dağıtım bedellerinin oluşturduğu pahalılığa da dikkat çekerek “Enerjide kamusal bir politika değil, lobi gruplarının, borsanın, sermayenin talebine göre düzenlemeler yapılıyor. Mevcut faturaların kiminde yüzde 65, kiminde de yüzde 45-50’lik kısım dağıtım bedeline ödeniyor. Fonlara, vergilere, dağıtım bedellerine verilen bedel enerji tüketim bedelinden çok daha yüksek” dedi.
Enerjide özelleştirmelerin faturalara yük olarak yansıdığının altını çizen Ulutaş şöyle konuştu: “Bakanlık önce özelleştirmelerin yol açtığı bu yüksek bedellerin açıklamasını yapmalı. Faturada destek var deniyor, dağıtım bedeli ne olacak? Enerjiye erişim temel bir insan hakkıdır, piyasanın eline bırakılamayacak kadar kritiktir. Enerji politikaları kamusalcı bir anlayışla yürütülmediği sürece sorunsuz fiyatlandırma da, yurttaşın lehine faturalandırma da yapılamaz.”