Eskişehir’de yağdan gazoza kadar birçok ürünün elde edildiği lavantanın el yordamı ve oraklarla hasadına başladı.
Eskişehir’de yaşayan Erhan İnan, Akçakaya Mahallesinde bulunan tarım arazisine 4 yıl önce lavanta ekmeye karar verdi. 20 boyunca kökü duran ve hasat edilebilen lavantanın bu yılki hasadı ise başladı. İşçilerin orak yardımıyla topladığı lavantalar işlenmeye götürülmek üzere istifleniyor. Sapları ile birlikte işlenen 100 kilo lavantadan 2 litre yağ elde edilebiliyor. Oldukça hoş kokusu ve görüntüsü olan mor çiçekli bitkilerden yağ dışından gazoz, bal, sirke, parfüm gibi ürünler elde edilebiliyor. Tam fiyatı belli olamayan lavanta yağının kilogram fiyatı ise 600 ile 700 lira arasında değişiyor.
Öte yandan lavanta tarlasına başta evlenecek çiftler olmak üzere birçok vatandaş gelip fotoğraf çekiyor.
“Destinasyon ve buhar metodu yöntemi ile yağını elde ediyoruz”
Eskişehir’de tarım arazinde lavanta hasadı hakkında konuşan Erhan İnan, “Isparta’da yoğun olarak ekilmekte olan lavantayı burada kendi tarlamızda toprak tahlilleri yaptırdıktan ve uygun olacağını gördükten sonra ekiyoruz. Bu işe 4 yıl önce başladık, şimdi çiçeklerimiz 4 yaşında. Yaklaşık toprakta 20 yıl kalan bir bitki türüdür. Biz buradan lavantanın yağını elde edip yağından da yan ürünlerini temin ediyoruz. Makinenin kullanıldığı bölgeler de var ama biz orak, mazı ve çit budalama makineleri kullanıyoruz. Normalde traktör arkasına bağlanan biçim makineleri de var ama bölgemizde bulunmadığı için biz kendi imkânlarımızı kullanıyoruz. Sapları ile beraber 100 kilo çiçekten 2 kilo civarında yağ elde ediliyor. Dönümle kıyasladığınız zaman çiçeğin yaşı toprakla bağdaşması sonucunda daha da güçleniyor. Küçük çiçeklerden daha az verim alırsınız, çiçek büyüdükçe verim de artıyor. İlk yıl ektiğimizden bu yana verim giderek artıyor. Artık çiçeklerin verimli olduğu bir döneme girdik. Özellikle şu an lavantanın hasadını yaptıktan sonra destinasyon ve buhar metodu yöntemi ile yağını elde ediyoruz. Yağın pek çok alanda kullanımı var” dedi.
“İnsan gücüyle yapılan bir iş olduğu için masrafları çok fazla”
Ürettikleri lavanta hakkında konuşan Erhan İnan şöyle devam etti;
“Bizim bu ektiğimiz tür melez bir türdür. Dolasıyla görsel ve yağ kalitesi angustifolia lavantasına göre düşüktür ama yağ oranı çok daha fazladır. Reçelinden, gazozuna, balından, sirkesine kadar yapılan bir üründür. Biz de bunları kendi imkânlarımızla yönetmeye çalışıyoruz. Şu anda bu bitkiler kozmetik alanda kullanılıyor. Kilogram fiyatı sabit bir şekilde belirlenmediği için herkes kafasına göre bir rakam belirliyor. Ama Isparta’da 600-700 lira civarında kilogramının satılacağı belirledi. İnsan gücüyle yapılan bir iş olduğu için masrafları çok fazla.”