Ankara Bölge Adliye Mahkemesi, uluslararası bir sigara şirketine, sigara kullanımı nedeniyle Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığına (KOAH) yakalanarak hayatını kaybeden Adnan Yılmazel’in kızına 500 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi.
Olayın Detayları
Adnan Yılmazel, 2017 yılında KOAH nedeniyle hayatını kaybetti. Avukat olan kızı Senem Ülküm Yılmazel, babasının 50 yıldan uzun süre boyunca aynı marka sigarayı kullanıp, sigarada bulunan nikotin ve diğer maddeler nedeniyle bağımlı hale geldiğini ve bu sebeple öldüğünü iddia ederek 1 milyon liralık manevi tazminat davası açtı.
Ankara 11. Tüketici Mahkemesi, ilk derece yargılaması sonucunda, sigara şirketinin davacıya 10 bin lira manevi tazminat ödemesine karar verdi. Ancak hem davacı hem de davalı tarafın itirazıyla dosya Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’ne taşındı.
Mahkeme Kararı
Bölge Adliye Mahkemesi, tüm delilleri inceleyerek davacının babasının, sigarada bulunan kimyasallar nedeniyle bağımlı olduğuna ve bu bağımlılık sonucu KOAH geliştirerek hayatını kaybettiğine hükmetti.
Mahkeme kararında, sigara şirketinin üretimi sürdürürken tüketicilerin sağlığına karşı kayıtsız davrandığını, zararlı etkilerinin bilincinde olmasına rağmen ürünün cazibesini artırmak için kimyasal maddeler kullandığını belirtti.
“Nikotinin bağımlılık yapıcı etkisi nedeniyle tüketiciler, tam olarak bağımsız bir irade sergileyememektedir. Davalı, zararın farkında olmasına rağmen yıllarca ayıplı ürününü pazarlamaya devam etmiştir.”
Kararın devamında, davalı şirketin davranışının yaşam hakkını ihlal ettiği ve bu nedenle kusurlu olduğunun altı çizildi. Mahkeme, ilk derece mahkemesi tarafından belirlenen manevi tazminat tutarını yetersiz bularak, şirketin davacıya 500 bin lira manevi tazminat ödemesine hükmetti.
Yasal Dayanaklar
Mahkeme, kararını 6502 sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'na dayandırdı. Türk Borçlar Kanunu’na göre, bir kişinin bedensel bütünlüğünün zarar görmesi veya ölümü halinde, zarar görenin yakınları manevi tazminat talep edebilir.
Ayrıca, kararın gerekçesinde Amerikan Yüksek Mahkemesi’ndeki emsal davalara atıfta bulunularak, bilimsel gerçeklerin ve tıbbi bulguların göz ardı edilemeyeceği vurgulandı.
Sonuç
Bu karar, sigara şirketlerine karşı açılan davalarda bir emsal niteliği taşıyor. Üretici firmaların, insan sağlığına zarar verebilecek ürünlerde asgari güvenlik standartlarına uymaması durumunda sorumlu tutulabileceği bir kez daha ortaya konmuş oldu.