Gündem

Su kenti Zile: Türkiye'nin gizli kalmış sular şehri

Türkiye'nin tarih ve kültür zenginliği ile dolu topraklarından Tokat'ın Zile ilçesi, Anadolu'nun en eski su şebekelerinden birisi olan kerüzlerle adını tarihe yazdırdı. Zile, Yozgat'ın Bozok Kültürü, Amasya'nın Yeşilırmak Kültürü ve Tokat'ın Kelkit Kültürünün esintileri ile oluşmuş çok renkli bir plato ve kültüre sahip. Kurak Bozok ovasından Yeşilırmak'ın zengin suyuna kavuştuğu alan olması nedeniyle Zile, bir su kenti olarak anılıyor.

Abone Ol

Zile'nin sokak ve semt isimleri suyun akışına göre adlandırılmış. Patırdak, Böngüldek, Çukur Pınar, Çay Pınar, Üçler Pınarı, Kepir Pınarı gibi isimler suyun yaşama kattığı zenginliği ve önemi hatırlatıyor.

Zile, Orta Asya'daki kültürün asimile olmadan devam etmesini sağlayan önemli yerleşimlerden birisi. Orta Asya Urumçi ve Turfan bölgesinde bulunan KARIZ suyollarının bir benzeri, Zile evlerinin altından geçiyor. Bu suyolu sistemine 'Kehrüz' adı veriliyor ve eski bir su şebekesi olarak işlev görüyor. Zile Kehrüzleri, Cumhuriyetle birlikte borulu su şebekesinin yapılması ile işlerliğini yitirse de, kentin tarihine ve kültürüne ışık tutmaya devam ediyor.

Zile kerüzlerine olan ilgi sadece Türkiye ile sınırlı değil. Çin Urumçi Özerk Bölgesi’nden Gelen Karız Enstitüsü Dekanı Gafur Nurettin ve ekibi, Zile'deki kerüzler üzerine araştırmalarını sürdürüyor. Araştırma ekibi, Zile Kehrüzleri ile ilgili bulgularını, Cezayir'de yapılacak “Su Kongresi”nde sunacaklarını ifade ediyorlar.

Zile kerüzleri, evlerin altından bir evden diğerine geçen su şebekesi sisteminde yuvarlak tas şeklindeki kerüz taşından içme suları temin edilirdi. Orta Asya’daki Uygur Karızlarından esinlenerek yapılan Zile kerüzleri, birkaç çeşme haricinde işlevlerini kaybetmiş olsalar da, Zile'nin su kültürü ve tarihine dair değerli bilgiler sunuyor. Zile, bu zengin tarih ve kültürü ile Anadolu'nun suyla şekillenen yaşamının özgün örneklerinden birini sunuyor.

{ "vars": { "account": "UA-115444419-2" }, "triggers": { "trackPageview": { "on": "visible", "request": "pageview" } } }