2024 yılında sıkça gündeme gelen hurda araç teşviki, 2025 yılında yeniden yürülüğe girebilir mi? Yaşı büyük araçları trafikten çekerek çevresel ve ekonomik fayda sağlamaya yönelik öneri, TBMM’ye sunulan yeni bir kanun teklifiyle tekrar tartışılmaya başlandı. Bu teklif, 25 yaş ve üzeri araçların özel tüketim vergisinden (ÖTV) muaf bir şekilde yenilenmesini öngörüyor.
Hurda Araç Teşviki Kanun Teklifi
Milliyetçi Hareket Partisi Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir tarafından TBMM’ye sunulan kanun teklifinde, şu detaylara yer verildi:
Kapsam: 25 yaş ve üzeri araç sahiplerine, eski araçlarını geri dönüşüme teslim etmeleri halinde, ÖTV’siz yeni bir otomobil alma hakkı tanınması.
Amaç: Trafikteki yaş ortalamasını düşürmek, akaryakıt israfını azaltmak ve çevre kirliliğini önlemek.
Trafik Verileri: 2023 sonu itibariyle Türkiye’de 28,7 milyon olan trafiğe kayıtlı araç sayısının 2024 ağustosunda 30 milyonu geçtiği ve bu araçların %25’inin 21 yaşından büyük olduğu ifade edildi.
Ticari Araçlar İçin Ayrı Bir Teklif
Geçimini ticari araçlarla sağlayan şoför esnafına yönelik ayrı bir teklif de Meclis gündeminde. Bu teklifte, 10 yıl boyunca ticari faaliyetlerde kullanılmak üzere alınan yeni araçlarda ÖTV ve KDV muafiyeti öneriliyor. Bu teklifin, ticari taşıt sınıfında faaliyet gösteren esnafı rahatlatması bekleniyor.
Hurda Araç Teşviki Neden Önemli?
Türkiye’de 25 yaşın üzerindeki 3 milyondan fazla araç, ekonomik ömrünü doldurmuş durumda. Bu araçların trafikten çekilmesi, hem güvenlik hem de çevresel açıdan önem taşıyor:
Güvenlik: Eski araçların kazalara neden olma riski daha yüksek.
Çevresel Etki: Eski teknolojiye sahip motorlar, daha fazla karbon salımı yaparak çevre kirliliğine katkıda bulunuyor.
Ekonomik Yük: Bakım ve tamir masrafları ekonomik bir yük oluşturuyor.
Geçmiş Hurda Teşviki Uygulamaları
Hurda araç teşviki, Türkiye’de daha önce birkaç kez uygulanmıştı:
2003: Teşvikin ilk kez yürülüğe girmesiyle eski model araçlar trafikten çekildi.
2010-2011: Ağırlığı 3.5 ton üzerindeki ticari araçları kapsayan nakdi teşvikin etkisiyle kaydı silinen araç sayısı %73,9 arttı.
2012-2014: Hurda araçların motorlu taşıtlar vergisi ve cezalardan muaf tutulmasıyla şartlı bir teşvik sağlandı.
2017-2019: Son hurda teşviki, yeni araç alımlarında belirli avantajlar sundu.
TESK’ten Teşvik Çağrısı
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, hurda araç teşviki konusunda acil adım atılması gerektiğini belirtti:
"Araç yaşı ortalaması 14,5’in üzerinde. Bu durum hem ekonomiye zarar veriyor hem de çevreyi olumsuz etkiliyor. Teşvikin yeniden hayata geçirilmesi şart."
