Emeklilik hayali kuran milyonlarca çalışan için erken emeklilik fırsatları gündeme oturdu. Son dönemde yürürlüğe giren EYT düzenlemesi ile birlikte, sigortalılar için emeklilik koşulları büyük ölçüde değişti. Özellikle 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olan kişiler için belirlenen standart yaş ve prim günleri ağır görünse de, belirli durumlarda erken emeklilik kapısı aralanabiliyor. Kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaş sınırı korunurken, 7.000 prim günü şartı uygulanıyor. Ancak bazı özel durumlarda bu süreler kısalabiliyor ve emeklilik süreci daha erkene çekilebiliyor.
Erken emeklilikte kilit detay: Prim ve sigorta girişi
Erken emekli olabilmenin ilk kuralı, sigortalı olunan tarih. Ne kadar erken sigorta girişi yapılmışsa, emeklilik o kadar erken yaşta mümkün oluyor. Ayrıca, hangi sosyal güvenlik koluna (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) en fazla prim ödendiği de emeklilik planlamasında belirleyici oluyor. Son 7 yıl içerisinde en fazla prim ödenen statü, emekliliği hangi kurumdan olacağınızı belirliyor.
Kadın çalışanlara doğum borçlanmasıyla 6 yıl avantaj
Kadın çalışanlar için doğum borçlanması ile erken emeklilik imkanı da dikkat çekiyor. Sigorta başlangıcından önce doğan çocuklar için borçlanma hakkı sayesinde kadınlar, prim gün sayılarını ciddi oranda artırabiliyor.
- 3 çocuk için toplam 2.160 gün (yaklaşık 6 yıl) prim kazanılabiliyor.
- Bu hak, yaş şartını düşürmüyor ancak eksik prim günlerini tamamlamada önemli bir avantaj sağlıyor.
Erkekler için askerlik borçlanması avantajı
Erkek çalışanlar için de askerlik borçlanması, sigorta giriş tarihini öne çekme fırsatı sunuyor. Askerlik süresi kadar sigorta başlangıcı geriye alınabiliyor ve bu da emeklilik yaşını aşağı çekebiliyor. Örneğin, askerlik borçlanması sayesinde 1 yıl daha erken emekli olma imkanı doğuyor.
3.600 prim günü ile kısmi emeklilik mümkün
Sigorta girişi 9 Eylül 1999 öncesine dayanan çalışanlar, 3.600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi şartıyla kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor. Kadınlar için 58, erkekler için ise 60 yaş kuralı burada da geçerli. Ancak 1999 sonrası sigortalılar için prim şartı 4.500 güne, sigortalılık süresi ise 25 yıla çıkıyor.
Sağlık raporu ile malulen emeklilik şansı
Çalışma hayatında ciddi sağlık sorunları yaşayan sigortalılar, malulen emeklilik hakkından faydalanabiliyor. En az %60 oranında iş gücü kaybı raporu alanlar, sadece 1.800 prim günü ile emekli olabiliyor. Bunun için SGK onaylı sağlık raporu şart.
Öte yandan, %40 ve üzeri engellilik raporu alanlar da vergi indirimi yoluyla yaşa bakılmadan 15 yıl sigorta süresi ve 3.600 prim günü ile erken emekli olabiliyor. Engellilik oranına göre prim gün sayısı daha da düşebiliyor.