Ekonomim'de yer alan habere göre İlk başkanlık döneminde Dijital Hizmet Vergisi uygulayan ülkelere tek taraflı misilleme uygulayarak gümrük vergilerini yüzde 25 artıran Trump, tekrar göreve geldikten sonra aynı konuyla ilgili yeni bir soruşturma talimatı verdi. Trump, Şubat ayının son haftasına imzaladığı bir Başkanlık Kararı ile AB ülkeleri İngiltere ve Türkiye’ye yönelik dijital hizmet vergisiyle ilgili yeniden soruşturma açılmasını istedi.
Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı YMM Nazmi Karyağdı, Türkiye’nin uluslararası şirketlere uyguladığı yüzde 7.5’lik Dijital Hizmet Vergisi’nin iki ülke arasında sorun yaratacağını belirtti. Karyağdı, Küresel çapta faaliyette gösteren Google, Amazon, META, X, Apple gibi Amerikan orijinli teknoloji devlerinin faaliyet gösterdikleri diğer ülkelerde yeterince vergilendirilemediği için OECD bünyesinde bu şirketlerin vergilendirilmesi yönünde çalışmalar başlatıldığını hatırlattı.
Bu kapsamda Fransa, İspanya, Hindistan gibi ülkelerin sanal ortamda sunulan hizmetlerden vergi almaya başladığını, ardından bunlara Türkiye’nin dahil olduğunu kaydeden Nazmi Karyağdı, birçok ülkenin yüzde 3 belirlediği oranın Türkiye’de 7.5 olduğunu aktardı.
Spotify, Netlflix gibi hizmet veren şirketlerin daha vergi yürürlüğe girmeden vergiyi artırdığını belirten Karyağdı, “O dönem uyarılarımıza rağmen düzenleme yasalaştı. Spotify’i, Netflix’i vergilendireceğiz diye yola çıktık, Subutay’ı, Nergis’i vergilendirmiş olduk” dedi.
Kapsama giren tüm firmaların fiyatlarına yüzde 28 zam yaparak vergiyi doğrudan vatandaşa yansıttığının altını çizen Nazmi Karyağdı, Google’ın ise Türkiye’de yayınlanan reklamlar için fatura veya ekstrelere yüzde 5 yasal işlem maliyeti eklediğini belirtti.
Sıkıntı bununla başladı
Trump’ın birinci döneminde bu vergi girişimlerine, 1974 tarihli ABD Ticaret Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca tek taraflı misilleme tarifeleri tehditleriyle karşılık verdiğini dile getiren Karyağdı, “ABD Ticaret Temsilcisi 2020 yılı ortasında Avusturya, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Avrupa Birliği, Hindistan, Endonezya, İtalya, İspanya, Türkiye ve Birleşik Krallık olmak üzere on ülkeye Dijital Hizmet Vergilerine yanıt olarak Madde 301 kapsamında soruşturma başlattı” dedi.
Bu kapsamda 2 Haziran 2021’de ABD Ticaret Temsilciliği Avusturya, İngiltere, Hindistan, İtalya, İspanya ve Türkiye’ye yaptırım uygulama kararı aldığını dile getiren Karyağdı, Türkiye için 32 ürünün gümrük vergisinin yüzde 25 artırıldığını söyledi. Daha sonra Türkiye ile ABD’nin masaya oturduğunu, şirketlerin ödedikleri Dijital Hizmet Vergisi’ni (sütun 1 uygulamaya girdikten sonra) ödeyecekleri kurumlar vergisinden düşmeleri konusunda uzlaşmaya vardılar. Ancak buna ilişkin şartlar da ABD’nin tavırları sebebiyle oluşmadı.
2. Trump döneminde yaptırımlar yeniden gündemde
Trump göreve gelir gelmez “Adil ve Karşılıklı Plan”a dijital hizmet vergilerini de dâhil ettiğini söyleyen Karyağdı, “Son olarak da 21 Şubat 2025 günü imzaladığı bir memorandum (Başkanlık Kararı) ile ABD ticaret temsilcisine, ilk döneminde bir dizi AB ülkesinin yanı sıra İngiltere ve Türkiye tarafından uygulanan dijital hizmet vergileriyle ilgili olarak başlatılan soruşturmaların yeniden açılması talimatını verdi” diye konuştu. Karyağdı ABD’ye 16 milyar dolar seviyesinde ihracat yapan Türkiye’nin 2024 yılında tahsil ettiği Dijital Hizmet Vergisi miktarının 640 milyon dolar civarında olduğu bilgisini verdi.
Muhtemel bir gümrük vergisinin ihracatı olumsuz etkileyeceğinin altını çizen Nazmi Karyağdı, “Esas itibariyle ana sorun olan çok uluslu teknoloji devlerinin vergilendirilmesi konusunu harcama vergileri ile değil gelir ve kurumlar vergileri ile çözecek yaklaşımları geliştirmek gerekiyor. Aksi takdirde dijital hizmet vergisi halkımıza daha fazla ödeterek, ihracatçımız ve sanayicimize de ek gümrük vergisi yoluyla ABD’ye ihracatımızda rekabeti engelleyici bir unsur olarak zarar vermeye devam edecektir” değerlendirmesinde bulundu.
