Çorum Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve İMVAK iş birliği ile düzenlenen Ramazan seminerlerinin son konuğu Doç. Dr. Muharrem Samet Bilgin oldu. Coğrafya ve Ramazan başlıklı sunum yapan Bilgin, “Coğrafyacı veya seyyahların eserleri farklı disiplinlere tahminlerin üzerinde veri sağlamaktadır. Bu veriler o dönemde yaşayan insanlar, yaşama biçimleri, sosyo-kültürel hayat gibi pek çok konu hakkında bilgi edinmemizi sağlamaktadır. Coğrafyacıların eserlerinden Ramazan ayı ve insanların Ramazan ayına yönelik yaşantılarını, bu bağlamda oluşturdukları ritüellerini görmek mümkündür” dedi.
Sunumuna İslam coğrafyacılığı hakkında genel bilgiler vererek başlayan Bilgin, İslam dünyasında coğrafya biliminin tercüme faaliyetleri, devletlerin ve Müslümanların ihtiyaçlarıyla geliştiğine değindi. Müslüman coğrafyacıların eserlerini genellikle gezerek kaleme aldıklarını aktaran Bilgin, Müslüman seyyahların da yazdıklarıyla İslam coğrafyasını pek çok yönüyle tanıttıklarını ifade etti.
Emevi ve Abbasilerin ilk dönemlerinde Ramazan ayında yapılan faaliyetlere ilişkin sınırlı bilgi olduğunu aktaran Muharrem Samet Bilgin, özellikle 10. asırdan itibaren ortaya konan eserlerle zengin bir içeriğe ulaşılmaya başlandığını söyledi. 10, 11 ve 12. Asırların İslam dünyasında çok hareketli ve siyasi çekişmelerle geçtiğini, bunun kutlama ve törenlere de yansıdığını anlatan Dr. Bilgin, Ramazan ayının da bundan nasiplendiğini anlattı. Özellikle Fatımiler döneminde günümüz anlamında ritüellerin yoğunlaştığını, mevlidlerin Ehl-i Beyt ve şii imamların doğum tarihlerini kutlamakla başladığını daha sonra sünni camiada Peygamberimizle bağlantılı olarak kutlanmaya başlandığını, kandiller yakıldığını, Dar’üz Ziyafe mekanlarının oluştuğunu, daha pek çok uygulamanın bu dönemlerde görüldüğünü anlatan Bilgin, yapılan uygulamalarla ilgili örnekler verdi.
Makdisî, İbn Cübeyr, İbn Battuta, Makrizî gibi tarihçi, coğrafyacı ve seyyahların Ramazan ayı ile ilgili eserlerinde verdikleri bilgiler üzerinde değerlendirmelerde bulunan M. Samet Bilgin, son olarak Osmanlı devrindeki Ramazan etkinliklerine de kısaca değindi. Seminer, katılımcıların soru ve değerlendirmeleriyle sona erdi.
ALI ILICA TEŞEKKÜR ETTİ
Program sonunda İmvak Mütevelli Heyeti adına söz alan E. Öğrt. Gör. Ali Ilıca; “Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile İMVAK iş birliği ile gerçekleştirilen 2025 yılı Ramazan ayına özel seminerler sona ermiştir. Önümüzdeki günlerde farklı konularda konferans ve panel etkinliklerimiz devam edecektir. Ramazan ayının şenlendirilmesi amacıyla düzenlediğimiz programlar için İlahiyat Fakültesi Dekanlığımıza, öğretim üyelerimize, toplantılarımıza katılan halkımıza ve etkinliklerin duyurusunu sağlayan yerel basın kuruluşlarımıza teşekkür ediyoruz” dedi.
