5. Aracınıza benzin, gaz alırken kontağı kapatınız. Cep telefonuyla konuşmayınız. (hatta ayakkabınızın topuğunda demir varsa beton zeminde dikkat ediniz. Ondan da kıvılcım çıkabilir) Aracınızda LPG kullanıyorsanız deponun %10’nu boş bırakınız. Çünkü havanın durumuna göre gaz şekil değiştirir.
6. Yolculuk esnasında fren boşalması / tutmaması gibi bir durumla karşılaşırsanız ve düz bir yolda seyahat ediyorsanız, hemen 112 Acil yardım numarasını arayarak yardım isteyiniz. Bilhassa ön koltukta oturan yolcuların daha bilinçli olması ve panik yapmaması önem arz eder. Yabancı bir yerde veya gece yolculuk yaparken yardım istediğinizde yerinizi doğru tarif edebilmeniz lazım. Bunun için özellikle yanınızdaki yolcuların çevreye duyarlı olması, yolculuk esnasında bilgi levhalarına dikkat etmesi çok faydalı olabilir.
İzmir’de düz yolda bir kamyonun freni boşaldı. Şoför can havliyle 155 Polis imdadı aradı ve Acil yardım istedi. Görevliler hemen tüm kırmızı ışıkları yeşile çevirdiler, tali yollardan ana yola araç almadılar ve kamyonun seyrettiği anayoldaki araçları uyardılar, kamyon şoförü frensiz araçla 12 km yol gitti ve yokuşa geldiğinde aracın hızı düşünce durdurabildi. Sonuçta kimsenin burnu kanamadı.
7. İmkân varsa, araçlarınızı binalardan, direklerden veya göletlerden, deniz kenarlarından uzağa park ediniz. Depremler sonrası tsunami olabilir. Diğer taraftan bir depremde, yıkılan binanın enkazı, yüksekliğinin yarısı kadar alana yayılır.
8. Hırsızlığa karşı gerekli önlemleri erinmeden alınız. Baston kilitle direksiyonu ayrıca kilitlemek, alarm taktırmak, araçta ruhsat, cüzdan, çanta vs. bırakmamak veya eczane, fırın gibi hemen döneceğimiz yerler dahi olsa kesinlikle kontağı üzerinde bırakmamak. Özellikle dörtlü ikaz lambasını yakıp, küçük çocuk araçta bulunur vaziyette, kontağı üzerinde bırakıp ilaç almak için eczaneye giren vatandaşların araçları ve çocukları zarar görmeye adaydır.
Tedbir gibi akıllılık yoktur, tedbirsiz insanı çekeceği çoktur.
9. Yıldırım düşmesi tehlikesi olduğu durumlarda araç içinden -otobüs, otomobil, minibüs- çıkmayınız. Mümkünse elektrik direği, ağaçlar, köprüler vs. den uzak güvenli bir alana çekiniz. Pencereleri kapatınız. Demir aksamına dokunmayınız. Cep telefonuyla konuşmayınız.
10. Aracınızı park ederken, ne olur çok ama çok dikkatli olunuz.
Üç beş dakikalık kısa süre içinde olsa rastgele park etmeyiniz. Her zaman oradan itfaiye, polis, ambulans veya toplu taşıma araçlarının geçmesi gerekebileceğini asla unutmayınız. Bu nokta da ailenizi ve çevrenizi bilgilendiriniz. Sizin aracınızın rastgele park etmesi nedeniyle bir ambulansın hastaya iki dakika geç ulaşmasına vesile olursanız hastanın, yaralının durumuna göre -çünkü bazı durumlarda dakikayı bırakın, saniyelerin önemi vardır- ölümüne sebep olabilirsiniz. Yaralı yakınlarının saldırısına maruz kalabilir veya ihmalinizden dolayı ömür boyu vicdan azabı çekebilirsiniz.
Rastgele park edilen araçlar yüzünden toplu ulaşım araçları yirmi dakikada varılacağı yere otuz dakikada varabilmekte bu da insanların zaman açısından özel araçlarıyla trafiğe çıkmasına sebep olmakta veya imkânı olmayanların üzülmesine, sinirlerinin gerilmesine etki etmektedir.
Bu nokta da araç kullananlar hassasiyet göstermeli, yetkililer önlem almalıdır.
11. Bir trafik kazasında önce güvenliğinizi sağlayıp -gerekli uyarıcı işaretleri koyarak veya dörtlü ikaz lambalarını yakarak- sonra 112 Acil yardım numaralarını arayarak yardım isteyiniz.
Aradığınızda kendinizi tanıtınız, kaza hakkında kısa net bilgi verip, yerinizi doğru tarif etmeye çalışınız, karşı taraf telefonu kapatmadan siz kapatmayınız. Cep telefonunuzda ve araçtaki defterinizde Acil yardım numarası kayıtlı bulunsun. Panikle unutabilirsiniz. Çocuklarınıza böyle bir durumda nasıl hareket etmesi konusunda eğitim veriniz, arada tatbikat yaptırınız.
ÖRNEK ACİL YARDIM ARAMA:
- Alo! Alo!
- 112 Acil yardım, buyurun!
- Ben Talha Odabaşı, Çorum’dan Osmancık ilçesine giderken önümüzdeki otomobil, muhtemelen yolun kaygan olması nedeniyle yoldan çıkarak takla attı. Acil yardım ihbarında bulunacaktım.
- 112 kaza mahallini tam tarif edebilir misiniz?
- Çorum’dan yaklaşık 15-20 km devam edince Gölünyazı mevkiinde. Dikkat çekmek için, yol kenarında bizim aracın dörtlüleri yanıyor.
- 112 anlaşıldı. Ambulans yola çıktı. Siz yaralılar hakkında bilgi verir misiniz?
- Araçta iki kişi var, onlar dışarı çıkmayı başardı ama birisinin her halde bacağı kırık. ‘‘Bacağım! Bacağım!’’ diye çok bağırıyor. Bu arada araçta küçük yangın başladı. Babam yangın söndürme cihazı ile söndürmeye çalışıyor.
- 112 anlaşıldı, yaralıyı hareket ettirmeyin, yalnız bırakmayın, lütfen bekleyin. Ayrıca ikinci bir kazaya sebebiyet vermemek için diğer araçların güvenliğine dikkat edin.
- Teşekkür ederim.
*
TAVSİYE: 50 yılın birikimi olan, muhtevasında 660 adet farklı nükteli nasihatin yer aldığı Mahirane Söylemler ve –hikâyeden şiire sızan- Susamak kitaplarımı mutlaka okumanızı ve evlatlarınıza okutmanızı samimi olarak tavsiye ediyorum. Yukarıdaki telefondan iletişime geçerek, benden imzalı olarak (tanesi 50 TL) veya Osmancık’ta Topçuoğlu Mağazası’ndan temin edebilirsiniz.
